Petycje online jako forma angażowania się w debatę polityczną budzą liczne kontrowersje. Środowisko naukowe w ich sprawie jest podzielone. Przez niektórych badaczy odbierane są jako narzędzie promujące bierność. Ich zdaniem zaaranżowanie, które nie wymaga nawet ruszenia się sprzed ekranu komputera, to zaangażowanie niewielkie. Inni badacze twierdzą, że petycje online to jedna z uprawnionych form aktywności politycznej w sieci i jest narzędziem edukacji obywatelskiej. Zwłaszcza w przypadku młodszych, obytych z internetem pokoleń.

To zainspirowało nas, aby przyjrzeć się danym dotyczącym zachowań internautów w wybranych serwisach z petycjami. Za pomocą badania Gemius/PBI jesteśmy w stanie zmierzyć ruch w tych serwisach, czy też pokazać zainteresowanie w poszczególnych kategoriach demograficznych. Niektóre z naszych obserwacji potwierdziły wyniki innych badań. Niektóre natomiast je uzupełniły i rozwinęły.

Główne wnioski

Petycje online – większy ruch podczas wyborów

Serwisy z petycjami zyskały na znaczeniu w roku 2015, podczas ostatnich wyborów parlamentarnych. Co prawda już od 2016 zainteresowanie znacząco spadło (w szczególności w 2017), ale wciąż było większe niż przed 2015.

Warto odnotować, że z początkiem 2018 liczba użytkowników na analizowanych stronach ponownie zaczyna delikatnie wzrastać). Wynika to ze wzrostu natężenia debaty politycznej w Polsce. Z innych badań wynika, że te aktywności umiarkowanie wiążą się z poglądami liberalnymi, które obecnie w Polsce są reprezentowane przez opozycję.

Kobiety chętniej odwiedzają strony z  petycjami

Petycje online są częściej odwiedzane przez kobiety niż przez mężczyzn. Być może dlatego, że serwisy z petycjami są serwisami społecznościowymi i jako takie mają szansę angażować więcej kobiet niż mężczyzn.

Starsi i wykształceni bardziej zainteresowani polityką

Największa i najbardziej zaangażowana grupa użytkowników petycji online to osoby w wieku powyżej 45 lat. Osoby te bardziej niż młodsi internauci interesują się polityką i sprawami publicznymi. Jak wynika z danych z badania Gemius/PBI, są one ponadprzeciętnie zainteresowane również serwisami zawierającymi informacje i treści publicystyczne.

Także im wyższe wykształcenie, tym większe zainteresowanie serwisami z petycjami. Osoby po studiach są nadreprezentowane w stosunku do ich udziału w populacji polskiego internetu.

Cytaty

• „Nie mają moim zdaniem racji krytycy cyfrowych petycji – slaktywizm istnieje, ale jest to inna forma aktywności, wynikająca często z nieumiejętności utrzymania uwagi sił politycznych na swoich postulatach. Dzisiejszy obywatel, zanurzony w informacyjnym i rozrywkowym strumieniu ma znacząco mniej czasu na aktywność polityczną, zatem skupienie jego uwagi nawet na mikro aktywności politycznej może być sukcesem.” Piotr Talarek, TBT i Wspólnicy
• „Petycje on-line dla Amnesty International są jedną z podstawowych narzędzi realizujących nasze cele.” Grzegorz Żukowski, Amnesty International
• „Dziś to społeczeństwo obywatelskie objawia się w takich działaniach jak petycje online. Warto to wykorzystać – w kampaniach społecznych, ale nie tylko tych organizowanych przez organizacje pozarządowe.” Marcin Żukowski, Cyfrowytubylec.pl

Metodologia

Uwzględniliśmy dane z badania Gemius/PBI dla serwisów petycje.pl, petycjeonline.pl, avaaz.org i change.org z uwzględnieniem współoglądalności.

Źródła danych:

• Dane z badań Megapanel i Gemius/PBI – trendy w latach 2014 -2017
• Dane z badania Gemius/PBI z czerwca 2016 – września 2017 – trendy w poszczególnych miesiącach, liczby użytkowników w profilach serwisów
• Dane z badania Gemius/PBI z czerwca 2017 – profil socjodemograficzny użytkowników
• Dane z badania Gemius/PBI z stycznia-marca 2018 – liczby użytkowników w 1. kwartale 2018

Dostęp do raportu

Zapraszamy do lektury szczegółowych wyników raportu: Pobierz raport